Τέλος τα μετρητά! Έρχεται το ψηφιακό ευρώ

ψηφιακό ευρώ: Μεγάλες ανατροπές φέρνει στη ζωή μας η πανδημία και η συζήτηση για νέο τρόπο στις συναλλαγές έχει ανοίξει!

Πώς η πανδημία ανατρέπει όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Έτσι θα γίνονται πλέον οι συναλλαγές. Αρχίζουν οι πιλοτικές δοκιμές για το ψηφιακό ευρώ.

Ενεργό δράση για τον περιορισμό της αυξανόμενης χρήσης των κρυπτονομισμάτων, που εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για τους καταναλωτές, έχει αναλάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Στο πλαίσιο αυτό, αντιλαμβανόμενη και την ανάγκη δημιουργίας e-μέσων για τη διενέργεια συναλλαγών, εξετάζει την έκδοση ψηφιακού ευρώ.

Οι οριστικές αποφάσεις αναμένονται το φθινόπωρο του 2023.

Όπως επισημαίνει ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας στα Νέα, «τα κρυπτονομίσματα είναι κερδοσκοπικά προϊόντα χωρίς καμιά απολύτως κοινωνική ή συναλλακτική χρησιμότητα».

Επιπλέον, σημειώνει ότι «μέσω των αλγορίθμων που χρησιμοποιούνται για να γίνονται οι απαιτούμενες για τη λειτουργία τους ταυτοποιήσεις, καταναλίσκουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας, σε αντίθεση με τις προσπάθειες όλων των κρατών και κυβερνήσεων σήμερα για εξοικονόμηση ενέργειας».

Στον αντίποδα, υπογραμμίζει ο κ. Στουρνάρας, «τα ψηφιακά νομίσματα που ετοιμάζουν οι κεντρικές τράπεζες λειτουργούν τελείως διαφορετικά, ενώ ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες».

Μετρητά: Ποια τα θετικά από την αλλαγή

Και αυτό διότι συνδυάζουν την αποδοτικότητα ενός ηλεκτρονικού μέσου πληρωμών με την ασφάλεια του χρήματος μιας κεντρικής τράπεζας. Ταυτόχρονα, βοηθούν στην αντιμετώπιση καταστάσεων στις οποίες οι άνθρωποι δεν επιθυμούν πλέον να χρησιμοποιούν μετρητά.

Τέλος, διασφαλίζουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων, που αποτελεί για τις νομισματικές αρχές βασική προτεραιότητα, καθώς συμβάλλει στη διατήρηση της εμπιστοσύνης στις πληρωμές.

Από την άλλη, η ΕΚΤ θεωρεί ότι η αυξημένη χρησιμοποίηση κρυπτονομισμάτων ενέχει σημαντικούς κινδύνους που συνδέονται με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής, την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και την προστασία επενδυτών και καταναλωτών.

ψηφιακό ευρώ: Υπάρχουν κίνδυνοι;

Για τη μείωση των παραπάνω κινδύνων, τα τελευταία χρόνια έχουν κυκλοφορήσει σταθερά κρυπτονομίσματα που βασίζονται στην αξία των εξασφαλίσεων που τα συνοδεύουν. Ωστόσο και αυτά δεν καλύπτουν τις αναγκαίες προδιαγραφές.

Για παράδειγμα, αν δεν παρέχουν πλήρη κάλυψη, ενδέχεται να δημιουργηθούν συνθήκες βεβιασμένων πωλήσεων οι οποίες θα συμπιέσουν τις τιμές (fire sales), με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις στους κατόχους τους.

Ακόμα όμως κι αν η κάλυψη είναι πλήρης, αυξημένη ζήτηση σταθερών κρυπτονομισμάτων θα συνεπάγεται αύξηση και στη ζήτηση των περιουσιακών στοιχείων που αποτελούν το κάλυμμα, οδηγώντας σε άνοδο των τιμών και μείωση των αποδόσεων.

Ετσι, σε ένα περιβάλλον αρνητικών αποδόσεων, για ορισμένα περιουσιακά στοιχεία που χαρακτηρίζονται ασφαλή, γρήγορα η κάλυψη θα μειωθεί σε ποσοστό κάτω του 100%.

Επιπλέον, τα σταθερά κρυπτονομίσματα δεν μπορούν να επωφεληθούν από τον θεσμό του δανειστή έσχατης προσφυγής, καθώς είναι αμφίβολο αν σε περιόδους διαταραχών ο «οιονεί» εκδότης έχει τη δυνατότητα και τη θέληση να στηρίξει το νόμισμα. Εξάλλου, σε καμία περίπτωση δεν απολαμβάνουν τα προνόμια του θεσμού της εγγύησης των καταθέσεων.

Αντιμετώπιση κινδύνων

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν ανακοινώσει ότι δεν θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση κανένας μηχανισμός παγκόσμιου σταθερού κρυπτονομίσματος, τουλάχιστον έως ότου εντοπιστούν και αντιμετωπιστούν επαρκώς οι νομικές, κανονιστικές και εποπτικές προκλήσεις.

Η ΕΚΤ, από την άλλη πλευρά, αν και θεωρεί ότι οι νέες τεχνολογίες μπορεί να πληρούν θεωρητικά τις προϋποθέσεις ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, χαρακτηρίζει αναγκαίο τον προσεκτικό χειρισμό στην αντιμετώπισή τους, καθώς εγκυμονούν σημαντικοί κίνδυνοι.

Ειδικότερα, σε πρόσφατη έκθεσή της υποστηρίζει ότι για τα σταθερά κρυπτονομίσματα, για τα οποία έχουν επιδείξει αυξημένο ενδιαφέρον πολύ μεγάλες επιχειρήσεις τεχνολογίας, απαιτείται συντονισμένη δράση ώστε να αποσαφηνιστεί το νομικό καθεστώς λειτουργίας τους και να αντιμετωπιστούν με δέουσα επιμέλεια οι κίνδυνοι και οι ανησυχίες.

Επίσης, η λειτουργία τους, σύμφωνα με την Ευρωτράπεζα, πρέπει να υπόκειται σε σαφή και αναλογικά πλαίσια κανονιστικών ρυθμίσεων και εποπτείας, τα οποία να βασίζονται σε δεδομένα που καλύπτουν όλο το εύρος των σταθερών κρυπτονομισμάτων.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι συζητήσεις για ψηφιακά νομίσματα από τις κεντρικές τράπεζες, καθώς και για βελτιώσεις των συστημάτων πληρωμών προκειμένου να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες της αγοράς και των καταναλωτών για γρήγορες, αποδοτικές και ανέξοδες πληρωμές – ιδίως διασυνοριακές.

Ψηφιακό ευρώ: Πώς θα λειτουργεί

Το ψηφιακό ευρώ θα λειτουργεί όπως και τα τραπεζογραμμάτια, αλλά σε ψηφιακή μορφή. Θα είναι μια ηλεκτρονική μορφή χρήματος εκδιδόμενου από το Ευρωσύστημα (την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ) στο οποίο θα έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις.

Το ψηφιακό ευρώ δεν θα αντικαθιστά τα μετρητά, αλλά θα λειτουργεί συμπληρωματικά προς αυτά. Το ψηφιακό ευρώ θα αποτελεί μια πρόσθετη και ευκολότερη επιλογή πληρωμής, συμβάλλοντας έτσι σε μια πιο προσβάσιμη και συμπεριληπτική κοινωνία.

Απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις για το ψηφιακό ευρώ

Ερώτηση 1. Θα αντικαθιστούσε το ψηφιακό ευρώ τα μετρητά;

Όχι, το ψηφιακό ευρώ θα συμπλήρωνε τη λειτουργία των μετρητών και δεν θα τα αντικαθιστούσε. Τα μετρητά θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα στη ζώνη του ευρώ. Το ψηφιακό ευρώ θα λειτουργούσε παράλληλα με τα μετρητά ως απάντηση στην ολοένα μεγαλύτερη επιθυμία των καταναλωτών να κάνουν τις πληρωμές τους ψηφιακά, γρήγορα και με ασφάλεια.

Ερώτηση 2. Τι συνέπειες θα είχε η έκδοση ψηφιακού ευρώ για τον τραπεζικό τομέα;

Το ψηφιακό ευρώ δεν θα πρέπει να έχει αρνητικές συνέπειες για τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Γι’ αυτό, θα λάβουμε υπόψη τις ακόλουθες απαιτήσεις: i) το ψηφιακό ευρώ θα πρέπει να χρησιμοποιείται κυρίως ως μέσο πληρωμής και δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε μέσο χρηματοοικονομικών επενδύσεων και ii) οι εποπτευόμενοι ενδιάμεσοι φορείς θα πρέπει να συμμετέχουν στη διαχείρισή του.

Ερώτηση 3. Γιατί το ψηφιακό ευρώ θα ήταν καλύτερο από τα σταθερά κρυπτονομίσματα (stablecoins) και τα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού;

Το ψηφιακό ευρώ θα ήταν χρήμα κεντρικής τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι θα είχε κάλυψη από την κεντρική τράπεζα και θα ήταν σχεδιασμένο για να ικανοποιεί τις ανάγκες των πολιτών: δεν θα παρουσίαζε κανέναν κίνδυνο και θα προστάτευε την ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα. Οι κεντρικές τράπεζες έχουν την εντολή να διατηρούν την αξία του χρήματος, ανεξάρτητα από το αν αυτό διατίθεται σε φυσική ή ψηφιακή μορφή.

Η σταθερότητα και η αξιοπιστία των σταθερών κρυπτονομισμάτων εξαρτώνται σε τελική ανάλυση από την οντότητα που τα εκδίδει και από την αξιοπιστία και την ικανότητα εκπλήρωσης της δέσμευσής της να διατηρεί την αξία τους διαχρονικά. Οι εκδότες από τον ιδιωτικό τομέα ενδέχεται επίσης να χρησιμοποιούν προσωπικά δεδομένα για εμπορικούς σκοπούς.

Δεν υπάρχει δυνατότητα προσδιορισμού της οντότητας που είναι υπεύθυνη για τα κρυπτοστοιχεία, πράγμα που σημαίνει ότι τυχόν απαιτήσεις δεν μπορούν να ικανοποιηθούν.

πηγη